Thứ Tư, 12 tháng 10, 2011

Có một thời hội họa trừu tượng (lược trích)



.....
Ngay từ khi ra đời, hội họa trừu tượng đã bị la ó om sòm, nhưng hình như càng bị phản đối nó càng phát triển. Từ năm 1911, Kandinsky (1866-1944) một họa sĩ Nga, sống ở Đức đã vẽ những bức tranh không có đối tượng. Trước đó, dù là vẽ gì, hội họa cũng vẫn phải dựa vào những hình thức có sẵn tự nhiên và xã hội, người xem tranh ban đầu cũng dựa vào sự đối chiếu giữa hội họa và cuộc sống. Hội họa Lập thể, Biểu hiện, ròi Siêu thực những trường phái lừng danh đầu thế kỷ 20, đã từng làm người nản lòng vì những cách tân quá sức tưởng tượng, nhưng dù sao chúng phần nào còn dựa vào thực tế. Loại bỏ tất cả những gì mắt thường nhìn thấy, cái hội họa không đối tượng này gây ra một cú sốc không tưởng tượng nổi ở chỗ họa sỹ đã chẳng vẽ một cái gì, ngoài những vệt màu được phối hợp theo trật tự nào đó, tất nhiên là một bảng màu đẹp. Không gian ba chiều và đa chiều mà hội họa đã đạt được lại trở lại hai chiều, bức tranh chỉ còn lại cảm giác, không có điểm tựa nào cho sự cảm nhận. Mondrian (họa sỹ Hà Lan, 1872-1944) coi vẻ đẹp của hội họa chỉ đơn thuần là một cấu trúc đẹp, tranh của ông thuần là những đường ngang dọc và những điểm màu nắn nót. Họa sĩ người Mỹ Frank Stella (sinh 1936) vẽ trừu tượng chỉ bằng một hai màu tô phẳng, song cách tô màu của ông rất độc đáo, trên mặt phẳng chỉ là một màu nhưng gợi cảm giác vô cùng. Cuối cùng phải kể đến Pollock (1912-1956), đã sáng tạo nên một thứ tranh trừu tượng hành động, ông quăng đổ ném màu lên tranh, hoặc để hộp màu chảy tự do trên bề mặt tấm toan. Cũng phải rất lâu công chúng phương Tây mới chấp nhận một thứ hội họa như vậy, huống chi nước ta, nhưng dần dần người ta cũng nhận ra rằng, trong nghệ thuật người nghệ sỹ đôi khi cũng chơi hình thức như một sự luyện tay nghề. Vài câu thơ vu vơ, vài giai điệu ngẩn ngơ, hoặc vài nét vẽ bâng quơ… Những cái đó có vốn không có nội dung, nên chẳng có vấn đề tư tưởng. Hội họa trừu tượng cũng không có tuyên ngôn, ý tưởng gì ghê gớm, dần dà là một loại tranh cho riêng họa sỹ mà thôi.
.....
Có một thời hội họa trừu tượng - Nghệ thuật ngày thường-Phan Cẩm Thượng

2 nhận xét: