Thứ Hai, 1 tháng 11, 2010

Hiểu và Cảm với MEMENTO của C-N


    Tôi có một quan niệm như thế này, đứng trước một sự vật, hiện tượng (nghe to tát triết học quá !!! ) người ta sẽ gặp 2 vấn đề là hiểu và cảm, hiểu sự vật hiện tượng đó và cảm xúc của người đó khi chứng kiến sự vật hiện tượng đó (cảm xúc có thể đến ngay lập tức, đến dần hoặc đến sau hoặc cùng với quá trình hiểu). Với các tác phẩm nghệ thuật nói chung và nghệ thuật tạo hình nói riêng và cụ thể nữa là với điện ảnh, theo tôi cũng không khác nhiều, thậm chí các ví dụ về 2 mệnh đề hiểu và cảm còn rất thú vị và sống động.
    Khi xem CHÚA TỂ NHỮNG CHIẾC NHẪN cảm xúc ùa đến tràn ngập, dồn dập như đứng trước một bãi biển lộng gió, như đang đứng giữa thảo nguyên bát ngát mà hít thở khí trời, nghe gió mát luồn qua mang tai. Phim này quá mãn nhãn, cốt truyện mạch lạc rõ ràng việc hiểu trở lên rất thuận lợi và nó chỉ là yếu tố phụ (nhưng rất quan trọng), yếu tố thêm vào trong cái cảm nhận đã trở lên quá choáng ngợp. Thành công này quả thực rất hiểm khi xảy ra, người đạo diễn giỏi đã rất may mắn khi có được một kịch bản xuất sắc và đã làm được một tác phẩm hoàn hảo, thành công này có thể đếm trên đầu ngón tay, và nó lặp lại ở AVATAR đình đám. Trước nữa có thể kể đến Titanic, với riêng tôi, gần đây có 2012 cũng tạo ra cảm giác như vậy. Và việc đoán trước cốt truyện với những phim này cũng không quá khó và cũng không quá quan trọng.
    Còn phần lớn các tác phẩm khác, chúng ta thưởng thức nó, nghĩa là vừa xem vừa hiểu, vừa xúc động. Ta có thể đoán biết nội dung hoặc không, xem đến đâu biết đến đó.
V for Vendetta, WATCHMAN, các phim siêu anh hùng, ĐÔNG TÀ TÂY ĐỘC, và đặc biệt các phim tình cảm hài Mỹ, đem lại rất nhiều dư vị ấm áp khi phim hết, một số phim đem lại sự giai toả - phim hành động, sự giải thoát - phim kinh dị nói chung (gồm ma, rùng rợn, quái vật...), xem các phim này chúng ta sẽ thấy được rất nhiều điểm chung, thấy nhiều điều có thể áp dụng vào bản thân, vào cuộc sống, sẽ có rất nhiều người muốn làm người hùng, làm kiếm khách, làm bác sĩ, làm nhà báo, làm người lãng du, có người nói ra với người khác nhưng cũng có rất nhiều người giữ giấc mơ ấy cho riêng mình và bảo những người còn lại là mơ mộng linh tinh. hi hi.
    MEMENTO, với giới hâm mộ phim ảnh, có thể nói, không ai không biết phím này, dù xem hay không xem, cũng phải nghe loáng thoáng ở đâu đó. Và cái phong thanh tiếng tăm đó làm tôi quyết định xem nó, cái thằng tôi có quá nhiều thứ cần xem và cần đọc, trong khi thời gian dành cho giải trí rất có hạn. MEMENTO của C-N, của Cristopher Nolan. Người hùng trong 2 loạt BATMAN, và trong INCEPTION, một sự khởi nguồn bắt đầu từ MEMENTO. MEMENTO được kể theo lối nghịch đảo, những sự kiện cuối cùng của câu chuyện được lôi lên đầu phim, chưa kể đến là nếu liên tục thì cũng không có gì là khó hiểu, đằng này N-L lại tiếp tục gây sự khó hiểu bằng cách tiếp tục cắt tiếp câu chuyện ngược này thành nhiều video clip nhỏ và nối chúng lại với nhau (vẫn may mà đạo diễn chưa xáo trộn các clip đó ..he.. he, lên chúng ta vẫn có thể hiểu được khi hết phim). Phim kể về sự hồi tưởng của một người mất trí tạm thời-Leonard Shelby, cứ sau 10 phút trí nhớ anh ta lại bị refresh như lúc đầu, phần không bị xoá, phần cố định nhớ được là toàn bộ trước khi anh bị đánh trở về trước. Do vậy với người bình thường thì nhìn dưới góc độ của một người mất trí như trên là vô cùng vất vả. Điều này diễn ra trong suốt buổi chiếu, người xem phải đánh vật với các sự kiện để chắp nối chúng, để lý giải chúng. Đa số đều thất bại. Nói như vậy thì đâu còn tính nghệ thuật của phim này nữa. Sự HIỂU là một vấn đề của phim, không phải, nó là bài toán của khán giả khi xem phim, ngay cả khi xem xong ha ha. Sự hiểu tiếp tục bị "đánh đố" khi trong phim có kẻ xấu lợi dụng sự mất trí của Leonard Shelby, để làm thay đổi câu chuyện, và làm cho trong một số trường hợp một clip (phần trí nhớ ghi lại của Leonard Shelby) được lặp đi lặp lại nhiều lần với một số thay đổi quan trọng trong mỗi lần lặp. Sự Hiểu lại được thử thách vì một số nhận định của ta sẽ phải xem xét lại. Tôi phải nói lại rằng, sự HIỂU ở phim này là một vấn đề lớn, thế còn sự cảm thì sao? phải chăng không có sự cảm ở đây, nếu vậy thì nó sẽ không là một tác phẩm nghệ thuật nữa, mà chỉ đơn giản là một phim tài liệu mô tả MỘT HÀM ĐỆ QUI để tính một phép n! (n giai thừa).???
    Sự cảm ở MEMENTO âm thầm nhưng không kém khốc liệt. Rồi ta sẽ nhận ra sự độc ác và giả dối ở tên giết người, kẻ giết vợ của Leonard Shelby, diễn xuất của anh này phải nói rất tài, sự đểu ngầm rất khó phát hiện, ta chỉ cảm thấy cái nhìn đó, cái cười đó nó gờn gợn (phim đặc biệt hay nếu nó được lồng tiếng). Sự bất lực trong quá trình tìm ký ức của Lenny sẽ làm ta rất bi quan và thương cảm, ta sẽ phải làm gì trong ngục tù đó. Và khi viết những dòng này tôi nghĩ mình đã được giải thoát khi biết được anh đã giết được kẻ thù của mình, kẻ đã làm anh mất trí và gây ra bi kịch của anh trước khi mất trí, dù rằng khi giết được kẻ thủ ác thì gương mặt lãnh đạm của anh, nó làm tôi nghĩ: Leonard Shelby không thể được giải thoát vì trí não anh sẽ được "làm tươi" sau đó 10 phút, anh sẽ lại phải sống với một đống bức ảnh, ký hiệu, hình xăm, sự thù oán, cái này là một trong những ý nghĩa vô cùng đáng sợ. Một vòng lặp đáng sợ của hàm đệ quy khi nó đi vào vô tận. Ôi , me- men - tô.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét